آثار سیاست تعرفه ی واردات بر بازار برنج ایران

معمّای غذای ارزان و خودکفایی در مورد محصول برنج توجیه کننده ی مداخلات پیوسته ی دولت در این بازار است. از بین همه ی ابزار های سیاستی تعرفه های وارداتی به صورت گسترده تری به منظور نیل به هدف خودکفایی به کار گرفته شده اند، با این حال نتیجه ی این سیاست ها کاملاً بحث برانگیز است و به عنوان سوالی بزرگ در بین سیاست گذاران و محقّقین مطرح است. از این رو در مطالعه ی حاضر اقدام به تحلیل آثار اقتصادی افزایش نرخ تعرفه ی واردات در بازار برنج با استفاده از یک مدل چند بازاره ی تعادل فضایی قیمت ها شد. نتایج نشان دادند که دنباله گیری سیاست های خودکفایی محور با استفاده از ابزار محدودیّت واردات زیان آور خواهد بود. رفاه اجتماعی و نیز درآمد حقیقی کل و سرانه همراه با افزایش نرخ تعرفه ی واردات هم در کل کشور و هم در مناطق مختلف ایران روند کاهشی پیدا می کنند. در این بین تنها در یک منطقه از ایران که به عنوان منطقه ی صادر کننده ی خالص برنج شناخته شد رفاه اجتماعی افزایش پیدا می کند. هم چنین نتایج نشان داد که جهت گیری به سمت تجارت آزاد، استفاده از تکنولوژی های برتر در تولید جهت کاهش هزینه ها و محول کردن بازار و تجارت محصولات کشاورزی و از جمله برنج به وزارت جهاد کشاورزی می تواند راه گشایی جهت حل معمّای بازار برنج باشد. هم چنین لحاظ کردن شرایط منطقه ای در زمان تصمیم گیری و لذا سیاست گذاری فدرالی در بخش کشاورزی می تواند برای محصولاتی همانند برنج مفید باشد.